piątek, 4 sierpnia 2017

Dzieje Prusów w świetle badań historycznych

dr hab. Grzegorz Białuński
Ośrodek Badań Naukowych w Olsztynie

DZIEJE PRUSÓW W BADANIACH HISTORYCZNYCH PO 1945 ROKU

W referacie autor ukazał stan badań historycznych nad dziejami Prusów. Rozważania swoje ograniczył w zasadzie tylko do badań po 1945 r., przede wszystkim, dlatego że wcześniejszy stan badań został już opracowany przez Henryka Łowmiańskiego. Autor zachował też podobny schemat omówienia: pochodzenie Prusów, opracowania ogólne, stosunki zewnętrzne Prusów, stan wewnętrzny Prusów w dobie plemiennej, podbój Prus przez Krzyżaków, Prusowie pod panowaniem Krzyżaków, zanik Prusów oraz wydawnictwa źródłowe.
Autor zgłosił też postulaty do przyszłych badań nad Prusami. W pierwszym rzędzie należałoby stworzyć ośrodek badawczy zajmujący się dziejami Prusów np. katedrę na jakimś uniwersytecie. Na dzień dzisiejszy ogromną bolączką jest bowiem brak badaczy. W zasadzie nie ma historyka, który poświęcałby cały swój wysiłek badawczy tylko Prusom, ba nie ma takiego historyka, dla którego byłby to główny przedmiot badań!
Innym bardzo istotnym postulatem zdaje się być „zinterdyscyplinozowanie” badań. Do tej pory rzadko występuje styczność na linii archeologii, historii i językoznawstwa, na ogół badacze operują tylko na materiale i metodach właściwych dla swojej dyscypliny, w ograniczonym stopniu lub nieumiejętnie (źle) korzystając z wyników innych dyscyplin. Ideałem byłyby tutaj przynajmniej trzyosobowe zespoły badawcze (historyk, archeolog, językoznawca).
Podsumowując, stan badań historycznych nad Prusami nie może zadawalać i bez stworzenia ośrodków badawczych, bez pojawienia się nowych badaczy nie szybko ulegnie on zmianie.